Sicim Teorisi, evreni en ufak ölçüde araştırarak ortaya çıkmış çığır niteliğinden bir teoridir.
Sicim kuramı, evrenin tüm kanunların özeti olan tek bir denklem. Einstein, yaşamının 30 yılını bu tek bir denklemi yani her şeyin kuramının peşinde geçirdi.
Atom altı parçacıklar
Atomların içinde protonlar ve nötronlar adında daha küçük madde parçacıkları olduğunu ve bunların quark adın verilen daha da küçük parçacıklardan meydana geldiğini biliyoruz. Ama fizikçiler bunun yolun sonu olmayabileceğini fark etti. Bu atom altı parçacıklar daha da küçük bir şeyden meydana gelmiş olabilir.
Sicimler: Titreşen Küçük İpler
Sicimler adı verilen titreşen küçük ipler veya enerji ilmikler, sicim teorisi adı verilen bu fikir dizisi, var olan her şeyin tek bir tür maddeden meydana geldiğini ileri sürüyor.
Bir çellodaki tek bir telin titreşim şekline bağlı olarak birçok farklı nota üretebilmesi gibi bu sicimlerde, titreşim şekillerine bağlı olarak farklı özelliklere bürünebiliyor ve birçok çeşit parçacık meydana getiriyor.
Etrafımızdaki Dünya’da gördüğümüz her şeyi açıklayabilecek tek bir ana denklem… ama bu güzel teorinin işe yaraması için bir zorluk var.
Sicim teorisinin matematiksel formülü
Sicim teorisinin matematiksel formülü, sağduyuya meydan okuyan bir şey gerektiriyordu bu da çoklu evrenin kapısının açacak bir özellik ve fazladan uzay boyutlarıydı.
Hepimiz uzayın 3 boyutunu biliyoruz: Yükseklik, genişlik ve derinlik. Ama sicim teorisinin matematiksel formülü sadece bu boyutlarının var olmadığını söylüyor.
Matematiksel formül, sicimler yalnızca bizim bildiğimiz 3 boyutta değil aynı zamanda 6 ekstra boyutta daha yani toplam 9 uzay boyutunda hareket edip titreşirse işe yarıyor.
Sicim Teorisi Doğruysa Ekstra Boyutlar Nerede?
Peki sicim teorisi doğruysa bu ekstra boyutlar nerede? Neden onları göremiyoruz?
Bir trafik lambasını destekleyen kabloyu düşünün uzaktan bir çizgi gibi yani tek boyutlu gibi görünür.
Ama eğer bir karınca boyutuna kadar küçültebilirseniz kablonun etrafında kıvrılan ekstra bir boyut, dairesel bir boyut görürsünüz. Sicim teorisinde bir karıncadan milyarlarca kat daha ufak bir boyuta inebilirsek uzayın dört bir yanında onun gibi bir kıvrılan ekstra boyutlar bulabileceğimizi söylüyor.
Uzayın her bir noktasında göremeyeceğiniz kadar küçük düğümler halinde olan ekstra boyutlar mevcuttur ve evrenimizin temel özelliklerini bu ekstra boyutların şekli belirliyor. Uzayda bu ekstra boyutların bir araya gelme şekline bakarak buna birçok açıdan evrenin DNA’sı diyebiliriz. Evrenin davranış şeklini belirliyoruz tıpkı DNA’nın bir hayvanın nasıl bölüneceğini belirlediği gibi.
Muhtemel Ekstra Boyutlar
Sorun şuydu: Sicim teorisini savunanlar araştırmaya devam ettikçe ekstra boyutların kıvrılabileceği daha fazla şekil buldular. Yapılan matematiksel hesaplar hangi şeklin bizim evrenimizle örtüştüğüne dair hiçbir ipucu vermiyordu. Sanırım şu andaki ortak kanaat bu sayının astronomik olduğu yönünde.
Sayının 10 üzeri 500’e işaret eden makaleler yayınlandı. Bu da 10’un ardından 500 tane sıfır gelecek kadar farklı muhtemel şeklin var olduğu anlamına geliyor. 10 üzeri 500 farklı muhtemel ekstra boyut şekli ve hepsi eşit derecede geçerli gibi görünüyor. Bu absürt görünüyordu özellikle de evreni tanımlamak üzere tek bir ana denklem arayan bir teori için. Bazı sicim teorisyenleri ise probleme başka bir açıdan bakma yolu olabileceğini fark ettiler, bu farklı bakış açısı çoklu evren fikrine yeni bir hayat verecekti 10 üzeri 500 kadar farklı sicim teorisi, bu tamamen bir felaket!