TANRI ZAR ATAR MI?
Tanrı zar atmaz, tanrı hiçbir şeyi tesadüfe bırakmaz diyerek metaforik bir cümle ortaya atan Albert Einstein ne demek istiyordu. Albert Einsetin haklı mıydı?
Albert Einstein evrenin olasılıkla çalıştığını hiçbir zaman kabul etmedi, 1927’de Solvay Konferansı’nda kuantum kuramı üzerine konuşurken tarihi bir cümle kurdu: Tanrı hiçbir şeyi tesadüfe bırakmaz, çünkü Tanrı zar atmaz.
Albert Einstein Tanrı zar atmaz derken ne anlatmak istiyordu?
Einstein tanrı kavramını bu sözünde sadece metaforik olarak kullanmıştır.
Bu sözüyle atomsal süreçlerde şansın belirleyici olamayacağını hiçbir olayın tesadüf olmadığını doğada bir dengenin ve düzenin olduğunu anlatmak istiyordu. Einstein gerçekliğin derinliklerinde olasılık ya da rastlantısallık olabileceğine hayatı boyunca inanmamıştı.
STEPHAN HAWKİNG : Einstein Tanrı zar atmaz derken hatalıydı
Einstein bu sözü bilim dünyasında tartışmalara sebep oldu nitekim Stephan Hawking bu konu hakkında şöyle söylüyordu : “Einstein, bu sözüyle hatalıydı. Kara deliklerin varlığı, Tanrı’nın yalnızca zar atmakla kalmadığını, ayrıca gözleri kapalı oynadığını ve ara sıra da zarları görülemeyecek yerlere atarak bizi şaşırtıyor.”
Oysa Albert Einstein “Tanrı zar atmaz” derken kararlıydı. Tesadüflerin sadece bilgi eksikliğine dayalı olduğunu düşünüyor, gördüğümüz belirsizliğin ardında kesinlikle yasalara bağlı, bilimin henüz keşfedemediği bir düzen olduğunu söylüyordu.
NİELS BOHR: Tanrı’ya ne yapmasını gerektiğini söylemekten vazgeç.
Kuantum kuramının atom yapısının belirlenmesinde ilk kez kendi adıyla anılan atom modelini oluşturan Niels Bohr ise Einstein’a cevap olarak: “Artık Tanrı’ya ne yapmasını gerektiğini söylemekten vazgeç.” demiştir.
SOSYOLOG BAUMANN: Tanrı Poker Bile Oynar
Sosyolog aynı zamanda filozof olan Baumann: “Biliyorum Einstein tam bir çok bilmişti. Tanrı zar atmakla kalmaz kalmaz aynı zamanda rulet oynamaya da bayılır. Hatta bazen poker bile oynar. Kumarbaz olmadan insan gibi bir şeyin yaratılabileceğine inanabiliyor musunuz?” diye yanıt verdi.
Belirsizlik Yasası’nı savunan kuantum fizikçileri ise Einstein’e “Tanrı’nın ne yapabileceğini bilemeyiz” cevabını vermiştir.
FİZİK PROFESÖRÜ WALTER LEWİN: Einstein yanılmıştı!
Fizik hocalarının süper starı olarak bilenen ünlü fizikçi Walter Lewin:
Kuantum mekaniğinden önce fiziğin belirleyici olduğuna inanılıyordu, yani bir deneyi yüz kere yaparsanız, yüz kere tam aynı sonucu elde edeceğiniz düşünülüyordu. Şimdi bunun doğru olmadığını biliyoruz. Kuantum mekaniği olasılıklarla ilgilenir -kesinlikle değil- Bu o kadar şok edici bir şeydi ki Einstien bile asla kabul etmedi. “Tanrı zar atmaz.” onun ünlü sözüydü. Eh, Einstein yanılmıştı!
EİNSTEİN’E KARŞI 100 YAZAR
Eintein’e Karşı 100 Yazar adlı kitap yayınlandığı zaman ise Albert Einstein ‘’Eğer haksız olsaydım, yalnızca bir tanesi yeterdi’’ diye karşılık vermiştir.